Kelime sonlarına gelen ekler hakkında ders notu
Muttasıl (bitişik) zamirler bir İSME, bir HARFE veya bir FİİLE bitişik olarak gelebilir.
Bitiştikleri kelimenin anlamına bağlı olarak anlam kazanırlar.
İsimlere bitiştiklerinde “benim, senin, onun, bizim, sizin, onların” anlamlarına gelen İYELİK zamirleri olurlar.
Muttasıl zamirler taşıdıkları görevlere göre üç kısma ayrılırlar:
1- Merfu muttasıl zamirler: Mazi, muzari ve emir fiillere bitişip fail görevi gören zamirlerdir.
MAZİ fiile bitişip fail görevi gören merfu muttasıl zamirler
Cem’i |
Müsenna |
Müfred |
|
وا |
ا |
|
Gaib |
نَ |
تَا |
|
Gaibe |
تُمْ |
تُمَا |
تَ |
Muhatab |
تُنَّ |
تُمَا |
تِ |
Muhataba |
نَا |
نَا |
تُ |
Mütekellim |
Cem’i |
Müsenna |
Müfred |
|
ون |
ان |
|
Gaib |
نَ |
ان |
|
Gaibe |
ون |
ان |
|
Muhatab |
نَ |
ان |
ين |
Muhataba |
|
|
|
Mütekellim |
و |
ا |
|
Emir muhatab |
نَ |
ا |
ى |
Emir muhataba |
Cem’i |
Müsenna |
Müfred |
|
ـهُمْ |
ـهُمَا |
ـهُ |
Gaib |
ـهُنَّ |
ـهُمَا |
ـهَا |
Gaibe |
ـكُمْ |
ـكُمَا |
ـكَ |
Muhatab |
ـكُنَّ |
ـكُمَا |
ـكِ |
Muhataba |
ـنَا |
ـنَا |
ـى |
Mütekellim |
Kelime başlarına gelen ekler hakkında ders notu
أَ | soru eki ( elif ) INTG – önekli soru eki |
dengeleme parçacığı ( elif ) EQ – ön ekli eşitleme parçacığı ("ister") | |
ال | belirleyici DET - belirleyici önek Arapça’da “Lâm-u Tarif” denilen “ال /EL” takısı isimlerin (bazı durumlarda sıfatların) başına gelir. Normalde isimlerin sonunda çift hareke (tenvin) bulunurken başına “Lâm-u Tarif” gelen isimlerin sonunda tek hareke olur. İsmin muhataplar tarafından BİLİNEN bir şey olduğunu belirtir. Herhangi bir şeyden bahsedilirken bu takı kullanılmaz. |
بِ | edat P – edat öneki ("tarafından", "ile", "içinde") |
تَ | edat P – yemin ön eki, edat olarak kullanılır ("Allah adına") |
سَ | gelecek parçacık P – geleceği belirten önekli parçacık ("yapacaklar " ) |
فَ | yeniden başlama REM – devam öneki ("o zaman" veya "bu yüzden") |
bağlaç CONJ – bağlaç öneki ("ve") | |
sonuç RSLT – sonuç öneki ("sonra") | |
ek SUP – tamamlayıcı önek ("o zaman" veya "bu yüzden") | |
neden CAUS – neden öneki ("o zaman" veya "bu yüzden") | |
كَ | edat P – edat öneki ("gibi" veya "böylece") |
لَ | edat P – önek edatı olarak lām harfi |
vurgu P – vurgu yapmak için kullanılan bir ön ek olarak kullanılan lām harfi | |
amaç P – amaç belirtmek için kullanılan bir ön ek parçacığı olarak lām harfi | |
emir P – emir kipi oluşturmak için kullanılan bir ön ek parçacığı olarak lām harfi | |
وَ | bağlaç CONJ – bağlaç öneki ("ve") |
yeniden başlama REM – devam öneki ("o zaman" veya "bu yüzden") | |
dolaylı CIRC – durumsal önek ("olduğu halde, halbuki, zaman, iken") | |
ek SUP – tamamlayıcı önek ("o zaman" veya "bu yüzden") | |
edat P – yemin ön eki, edat olarak kullanılır ("kalemle") | |
karşılıklı COM – bağdaştırıcı önek ("ile") | |
ي | çağrı eki VOC – genellikle "Ey" olarak tercüme edilen bir hitap öneki |